Sinterklaas is een tijd van snoep- en strooigoed. Daar haken wij foodbloggers graag op in, ikzelf was al bezig om een lekker recept te schrijven voor kruidnoten maar BBQProof.nl plaatste net voor mij al een heerlijk en bijna zelfde recept dus kruidnoten worden voor nu even geschrapt van mijn lijst. Dit bracht mij wel aan het denken. BBQProof had een recept voor kruidnoten en noemde het pepernoten. In mijn herinnering van vroeger waren dit 2 verschillende soorten strooigoed. Tijd voor wat onderzoek….
- Ja: pepernoten zijn kruidnoten
- Ja: pepernoten zijn iets anders dan kruidnoten
Hoe tegenstrijdig kan je het krijgen? Zijn deze “noten” nu het zelfde of zijn het twee verschillende dingen? Op beide vragen is het antwoord ja. Dit komt als volgt.
Volgens “de grote van Dale” is pepernoten een synoniem voor kruidnoten. Dit is in de afgelopen jaren zo ontstaan. Dus als een jongere generatie het over pepernoten heeft bedoelen ze hetzelfde als kruidnoten. Ik voel me wel steeds ouder worden omdat ik pepernoten en kruidnoten als twee verschillende zaken kende. Vraag een ambachtelijke bakker en deze zal beamen dat pepernoten en kruidnoten wel degelijk verschillend zijn.
Ambachtelijke (oud-hollandse) Pepernoten zijn namelijk strooigoed wat gebaseerd is op taai-taai deeg. Stevige blokken welke voor 1/3 bestaat uit honing en stroop; mierzoet met een klein vleugje anijs. Kruidnoten zijn daarin tegen kleine half krokante bolletjes gebaseerd op speculaas.
Nutteloos feitje #12*:
Anijs is een kruid wat van oudsher symbool staat voor vruchtbaarheid (denk maar aan de bekende beschuit met muisjes na de geboorte van een kind). Het strooien van stukken “gebak” door Zwarte Piet heeft ook een link naar vruchtbaarheid en voortplanten: de strooi actie van Zwarte Piet is dezelfde als die van het ouderwets inzaaien van het veld door een boer. Dus zowel het strooien als het strooigoed verwijst naar vruchtbaarheid en voortplanten.
* – Deze kop gaan jullie vaker tegen komen en zal ooit misschien een apart kopje krijgen op mijn site: nutteloos feitje. Een leuke anekdote of weetje over eten of eetgewoonten. Geen basiskennis om goed te kunnen komen maar een leuk feitje om de show mee te stelen op een verjaardag.
Oud hollandsche Pepernoten
Ingrediënten
- 370 gr tarwebloem
- 7,5 gr bakpoeder half zakje
- 175 gr honing
- 75 gr keukenstroop
- 1 ei
- 1 el speculaaskruiden
- 1 tl gemalen anijszaad
- snufje zout
Instructies
- Meng alle ingredienten behalve de bloem en bakmeel.
- Meng de bloem en bakmeel goed door elkaar en zeef dit boven de kom met het honing/stroop mengsel.
- Kneed dit tot een stevig deeg (let op: het blijft plakkerig)
- Pak dit deeg stevig in met vershoudfolie en leg dit 2 uur in de koelkast om op te stijven
- Bereid een BBQ voor om indirect op 200°C te gaan bakken (geen rook!) waarbij je het kolengedeelte zo klein als mogelijk houdt. (of verwarm de oven voor op 200°C)
- Doe in een grote beslag kom een klein scheutje olie.
- Rol het deeg uit tot een plak van circa 1,5 cm van en snij er blokjes van.
- Knijp de blokjes in wat onregelmatigere vormen en doe deze in de beslagkom met olie en schep ze even goed door.
- Stort de geoliede blokjes in een ingevette braadslede, ze hoeven niet perfect te liggen en mogen gerust her en der op en tegen elkaar liggen.
- Zet de braadslede op het indirecte gedeelte van de BBQ (of in de oven) en bak de pepernoten in 15 minuten goudbruin.
- Stort de pepernoten op een rek om af te koelen
